Dấu câu trong tiếng Anh – Dấu chấm lửng (Ellipses) được trình bày bằng ba dấu chấm (…) để thể hiện một sự thiếu sót. Mỗi dấu chấm nên có một khoảng trắng ở cả hai bên, ngoại trừ trường hợp nó được đặt liền kề dấu ngoặc kép và không được có bất kỳ một khoảng cách nào.
Xem thêm:
- Hướng dẫn dùng dấu gạch ngang (dash) trong câu
- Dấu ngoặc đơn (Parentheses): Cung cấp thêm thông tin
- Dấu ngoặc kép (Quotation mark): Khi trích dẫn lời
Trong văn phong đời thường
- Thông thường, dấu ba chấm (hay còn gọi là dấu chấm lửng) sẽ được sử dụng để đại diện cho lối mòn trong suy nghĩ của người nói.
Ví dụ: If only she had . . . Oh, it doesn’t matter now. (Giá như mà cô ấy đã…. Thôi, chuyện đó giờ cũng không quan trọng nữa).
- Dấu chấm lửng (Ellipses) còn có biểu lộ sự chần chờ. Nói hơn hết, dấu câu này chính xác nên được dùng cho những trường hợp bạn có sự gián đoạn trong suy nghĩ hay quan điểm.
Ví dụ: I wasn’t really . . . well, what I mean . . . see, the thing is . . . I didn’t mean it.
- Như dấu chấm than, hãy cẩn thận và đừng lạm dụng dấu ba chấm (Ellipses).
Trong văn phong trích dẫn
Có thể nói, dấu chấm lửng (Ellipses) xuất hiện nhiều nhất trong tất cả các thể loại trích dẫn. Có hàng tá cách dùng dấu ba chấm. Phần ví dụ sau đây sẽ phù hợp với hầu hết cho những tác phẩm chuyên nghiệp và học thuật.
Dấu ba chấm ở đầu câu trích dẫn
Hiếm khi có câu chữ nào cần dấu ba chấm ở ngay phía đầu, ngay cả khi đó chỉ là một câu trích dẫn ở giữa văn bản gốc. Bên cạnh đó, việc thay đổi cách viết hoa chữ cái đầu tiên trong câu trích dẫn để phù hợp với phần văn phong còn lại cũng dễ dàng được chấp nhận.
Ví dụ: “If one advances confidently in the direction of his dreams,” writes Thoreau, “he will meet with a success unexpected in common hours.” Moreover, Thoreau claims that “in proportion as he simplifies his life, the laws of the universe will appear less complex.”
Hiếm khi có câu chữ nào cần dấu ba chấm ở ngay phía đầu, ngay cả khi đó chỉ là một câu trích dẫn nằm ở giữa văn bản gốc. Bên cạnh đó, việc thay đổi cách viết hoa chữ cái đầu tiên trong câu trích dẫn để phù hợp với phần văn phong còn lại cũng dễ dàng được chấp nhận.
Phần trích dẫn được đặt ở giữa văn bản
Khi văn bản của bạn cần có một phần trích dẫn đặt ở giữa, đừng dùng dấu ba chấm (Ellipses) ở vị trí đầu hay cuối của phần được trích dẫn nhé, ngay cả khi phần đầu hay cuối của văn bản nguồn đó bị lược bỏ.
Đúng
When Thoreau argues that by simplifying one’s life, “the laws of the universe will appear less complex,” he introduces an idea explored at length in his subsequent writings.
Sai
When Thoreau argues that by simplifying one’s life, “. . . the laws of the universe will appear less complex, . . .” he introduces an idea explored at length in his subsequent writings.
Trích dẫn được đặt ở cuối văn bản
Khi bạn muốn đặt dấu câu kết thúc cho phần trích dẫn nho nhỏ ở cuối văn bản của mình, sự lựa chọn cũng không kém phần đa dạng. The Chicago Manual of Style thường dùng dấu chấm để kết thúc, trong khi đó, the MLA Handbook lại dùng dấu ba chấm (Ellipses).
Chicago Manual of Style
Thoreau argues that by simplifying one’s life, “the laws of the universe will appear less complex.”
Could anyone other than Thoreau have written, “If you have built castles in the air, your work need not be lost”?
Theo MLA, việc đặt dấu chấm kết thúc câu ngay sau từ cuối cùng của câu trích dẫn là điều bình thường, thậm chí kể cả khi dấu chấm đó không hề tồn tại trong văn bản gốc. Ngoài ra, vị trí dấu ba chấm (Ellipses) cũng sẽ được đặt kế bên dấu chấm đó.
MLA Handbook
Thoreau argues that by simplifying one’s life, “the laws of the universe will appear less complex. . . .”
Could anyone other than Thoreau have written, “If you have built castles in the air, your work need not be lost . . .”?
Khi sử dụng cách của MLA cho các trích dẫn về thông tin, dấu chấm hết phải được đặt ở bên ngoài cùng.
Thoreau argues that by simplifying one’s life, “the laws of the universe will appear less complex . . .” (152).
Dấu ba chấm (Ellipses) thay thế cho các thông tin được lược bỏ trong câu trích dẫn đơn
Hãy dùng dấu ba chấm (dấu chấm lửng) vào vị trí thông tin mà bạn đang muốn lược bỏ trong câu được trích dẫn.
Thêm vào đó, lược bỏ tất cả những dấu câu nào nằm xung quanh dấu chấm lửng (Ellipses), trừ khi dấu câu đó cần thiết để làm cho phần trích dẫn được rút gọn theo đúng ngữ pháp.
Ví dụ:
“I learned this . . . : that if one advances confidently in the direction of his dreams, . . . he will meet with a success unexpected in common hours.”
Trong câu ví dụ trên, dấu hai chấm trong văn bản gốc là thứ không thể thiếu khi bày tỏ điều mà Thoreau đã học. Bên cạnh đó, dấu phẩy đứng sau chữ “dreams” thì lại cần thiết cho việc tách rời câu phụ thuộc khỏi câu độc lập.
Dấu ba chấm (Ellipses) thay thế cho các thông tin được lược bỏ trong những câu trích dẫn (từ hai câu trở lên)
Khi phần trích dẫn đã được tóm gọn thành một câu đơn từ tài liệu gốc có nhiều câu (khoảng từ hai trở lên), dấu ba chấm (Ellipses) sẽ thực hiện chức năng thay thế cho phần tài liệu được rút ngắn.
Ví dụ: Thoreau believes that “if one advances confidently in the direction of his dreams, and endeavors to live the life which he has imagined, . . . he will live with the license of a higher order of beings.”
Khi số lượng câu trích dẫn từ hai trở lên, bạn nên đặt 4 dấu chấm vào chỗ mà bạn tóm tắt từ tài liệu gốc; còn dấu ba chấm (Ellipses) thì nên được dùng cho rút gọn đối với trích dẫn đơn.
Trong ví dụ dưới đây, trong cách viết của MLA, dấu ba chấm (dấu chấm lửng) được đặt ở cuối câu trích dẫn để chỉ ra rằng một phần của câu gốc đã được lược bỏ. Còn trong cách viết của Chicago, dấu chấm lửng (Ellipses) sẽ được lược bỏ và thay vào đó là dấu chấm đơn giản đặt vào cuối câu.
Ví dụ: Thoreau notes: “I learned . . . that if one advances confidently in the direction of his dreams, . . . he will meet with . . . success. . . . He will put some things behind, will pass an invisible boundary. . . . In proportion as he simplifies his life, the laws of the universe will appear less complex. . . .”
Hy vọng với những nội dung về cách sử dụng dấu chấm lửng trên đây sẽ giúp bạn sử dụng chúng một cách hợp lý nhé!